به گزارش پایگاه خبری تحلیلی سه خبر،وزارت امور خارجه انگلیس با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که نشست سطح وزیران درباره آتش‌بس و آینده سیاسی اوکراین که قرار بود در لندن برگزار شود، لغو شده و به‌جای آن، رایزنی‌ها در قالب جلساتی غیرعلنی و در سطح مقام‌های رسمی پنج کشور ادامه خواهد یافت. این تحول در حالی رخ داد که مارکو روبیو، وزیر خارجه دولت ترامپ، به‌دلیل آنچه «مشغله‌های سیاسی» عنوان شده، سفر خود به لندن را لغو کرد؛ تصمیمی که به‌سرعت با واکنش مشابه پاریس و برلین همراه شد و موجب لغو سفر وزرای خارجه فرانسه و آلمان نیز شد.

در ادامه این تحولات، کاخ سفید اعلام کرد که استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور اوکراین، طی روزهای آینده برای چهارمین بار به مسکو سفر خواهد کرد تا با ولادیمیر پوتین گفت‌وگو کند. این موضوع گمانه‌زنی‌ها درباره مذاکرات پشت پرده میان واشنگتن و مسکو را تقویت کرده است.

یکی از محورهای اختلاف‌برانگیز، پیشنهاد مطرح‌شده از سوی آمریکا مبنی بر به رسمیت شناختن حاکمیت روسیه بر شبه‌جزیره کریمه در ازای توقف پیشروی نظامی این کشور در سایر مناطق اوکراین عنوان شده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در واکنش به این گزارش‌ها قاطعانه اعلام کرد: «اوکراین هرگز حاکمیت روسیه بر کریمه را به رسمیت نخواهد شناخت. موضوعی برای مذاکره وجود ندارد.»

این در حالی است که روزنامه فایننشال‌تایمز پیش‌تر از تمایل غیررسمی کرملین برای توافق بر سر تثبیت خطوط فعلی جبهه‌ها و توقف عملیات نظامی، در ازای امتیازاتی همچون شناسایی بین‌المللی کریمه به‌عنوان بخشی از خاک روسیه، خبر داده بود؛ موضوعی که اکنون به یکی از اصلی‌ترین موانع پیش‌روی مذاکرات صلح بدل شده است.

ابهام در ابتکار لندن؛ تلاش برای صلح یا حاشیه‌نشینی اروپا؟

انگلیس که از ابتدای جنگ اوکراین یکی از پیش‌قراولان حمایت نظامی از کی‌یف بوده، در ماه‌های اخیر تلاش کرده است با ارائه ابتکاری دیپلماتیک، نقشی پررنگ‌تر در فرآیند پایان جنگ ایفا کند. نشست صلح لندن قرار بود نقطه اوج این تلاش‌ها باشد؛ اما تنزل سطح گفت‌وگوها از حضور وزرای خارجه به سطح کارشناسی، تردیدهای جدی درباره موفقیت این ابتکار و توان لندن برای هدایت روند صلح را در پی داشته است.

اگرچه دیوید لمی، وزیر خارجه انگلیس، پس از تماس با همتای آمریکایی‌اش مارکو روبیو، در شبکه‌های اجتماعی از «گفت‌وگویی سازنده» و تداوم «جلسات فشرده کارشناسی» خبر داد، منابع نزدیک به تیم دیپلماتیک انگلیس از کاهش وزن ابتکار لندن ابراز نگرانی کرده‌اند. به‌ویژه آن‌که برخی گمانه‌زنی‌ها از تلاش‌های موازی واشنگتن برای رسیدن به توافق با مسکو، بدون درگیر ساختن کامل اروپا، حکایت دارد.

در این میان، گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد دونالد ترامپ تمایل دارد مستقیماً به روسیه پیشنهادهایی برای توقف درگیری و تثبیت خطوط فعلی نبرد ارائه دهد، حتی اگر این اقدام بدون هماهنگی و اجماع کامل با اروپا صورت گیرد. کارشناسان بر این باورند که ادامه چنین روندی می‌تواند جایگاه اروپا را از یک بازیگر مؤثر به تماشاگری حاشیه‌ای در روند صلح تنزل دهد.

در مقابل این روند، انگلیس و فرانسه تلاش دارند با پیشنهاد تشکیل «ائتلاف حامیان اوکراین» از طریق اعزام نیروهای چندملیتی برای تضمین اجرای صلح، وزن خود را در معادلات آینده حفظ کنند. اما این طرح نیز با موانع متعددی روبه‌روست؛ از جمله تردیدهای جدی درباره حمایت ایالات متحده و نبود اجماع روشن در میان دیگر اعضای ناتو.

در چنین فضایی، ابتکار لندن بیش از آن‌که نشانه‌ای از وحدت غرب باشد، به‌نظر می‌رسد بازتابی از شکاف‌های عمیق در اردوگاه متحدان غربی است. این شکاف نه‌تنها روند مذاکرات صلح را کند کرده، بلکه آینده جایگاه اروپا در نظم پساجنگ را نیز در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

آیا لندن قربانی رقابت‌های پنهان غربی خواهد شد؟

تعویق ناگهانی نشست لندن، نه‌فقط یک لغزش ساده دیپلماتیک، بلکه نشانه‌ای آشکار از شکاف و بی‌اعتمادی میان بازیگران غربی در قبال جنگ اوکراین است؛ شکافی که هم روند مذاکرات صلح را در هاله‌ای از ابهام فرو برده و هم جایگاه انگلیس را به‌عنوان میزبان و طراح این ابتکار زیر سؤال برده است. دولت کی‌یر استارمر که در ماه‌های اخیر با افزایش بودجه نظامی و تلاش برای ایفای نقش فعال در صحنه بین‌المللی، سعی در تثبیت جایگاه خود در برابر رقبای قدرتمند از جمله دولت ترامپ داشته، حال با خطر یک ناکامی آشکار در عرصه دیپلماسی مواجه است.

در همین حال، موضع‌گیری محتاطانه فرانسه و آلمان در برابر پیشنهادهای پرحاشیه واشنگتن، از جمله احتمال به‌رسمیت شناختن الحاق کریمه، حاکی از رقابت‌های درون‌اردوگاهی برای شکل‌دهی به نظم پساجنگ در اوکراین است. این رقابت‌ها نه‌تنها انسجام غرب را تضعیف کرده، بلکه می‌تواند مسیر صلح را نیز پیچیده‌تر و پُرچالش‌تر کند.

در این شرایط، این پرسش به‌طور جدی مطرح می‌شود که آیا ابتکار لندن که در ابتدا به‌عنوان گامی مهم برای احیای نقش اروپا در صلح اوکراین معرفی شده بود، اکنون به نمادی از حاشیه‌نشینی دیپلماسی اروپایی و افول تدریجی قدرت نرم انگلیس در رقابت با واشنگتن و بازیگران قاره‌ای بدل شده است؟